Neuropsychologen zijn ervan overtuigd dat jongleren de ultieme oefening is om de werking tussen onze hersenhelften te stimuleren. De coordinatie van de armen voor het ophouden van de drie ballen vergt een snelle afwisseling tussen de hersenhelften. Jongleren zorgt zelfs voor het aangroeien van hersencellen (neurogenese). Dat betekent ook dat jongleren een gunstige uitwerking heeft op de hersenen van Alzheimerpatienten, of hebben we het daar nu mis?
Jongleren is niet alleen goed voor de coordinatie van de armen, ook de oogbewegingen bij het volgen van de bal zijn belangrijk. Je oogzenuw is namelijk rechtstreeks verbonden met je hersenen, daarom brengt het ook veel beweging in de hersenen teweeg.
Wij van de Stichting Alzheimer in Beweging zijn al sinds 2010 ervan overtuigd dat Alzheimerpatienten baat hebben bij de beweegmethode van Alzheimer in Beweging, terwijl men Alzheimer Nederland nog steeds in de ontkenningsfase zit. Mag de Stichting Alzheimer in Beweging hier lezingen over geven in de Alzheimercafees of niet? We vroegen het aan Alzheimer Nederland.
Alzheimer Nederland: het is nooit bewezen
Volgens een woordvoerder van Alzheimer Nederland is nooit bewezen dat jongleren goed is voor Alzheimerpatienten, dus die beweeglezingen die wij zouden willen geven aan Alzheimercafees zijn nog niet welkom. Wat wel van belang is volgens Alzheimer Nederland, dat je gaat bewegen. Of daarbij wel bewezen is dat beweging een goed effect heeft op de hersenen van Alzheimer? Ook daar is de bewijskracht bijzonder laag blijkbaar volgens de federatie van Medisch specialisten. Meet men bij Alzheimer Nederland met twee maten? Wandelen wel, jongleren en speels bewegen niet?
Jongleren maakt hersens actiever
Hersenen van mensen die leren jongleren, krijgen meetbaar meer grijze stof. Vooral de gebieden die de verwerking van visuele informatie beheersen, worden tot procenten vergroot; in de bewegingscentra zijn geen wezenlijke veranderingen te zien.
Dit blijkt uit een onderzoek met een hersenscanner van de universiteiten van Jena en Regensburg, dat werd gepubliceerd in Nature (januari 2010). Volgens de onderzoekers is het voor het eerst dat wordt bewezen dat volwassen menselijke hersenen nog in omvang kunnen veranderen, behalve dan door ziekten of ouderdom.
Dat was tot nog toe alleen gezien in dierstudies.
Hersenscans
De onderzoekers scanden het brein van 24 gezonde vrijwilligers driemaal: bij aanvang van het experiment, nadat de helft had leren jongleren met drie ballen, en nog eens drie maanden later, toen de meesten het weer verleerd waren.
In de groep van twaalf jongleurs werd in de visuele centra bij de slaap en de linker frontale kwab gemiddeld 3 procent meer grijze stof gemeten dan bij niet-jongleurs.
Na drie maanden, waarin de jongleurs niet meer mochten oefenen, verdween daarvan gemiddeld de helft weer. De hersenen van de nietjongleurs bleven gedurende de proefperiode onveranderd.
Onderzoek bij Alzheimerpatienten
Overigens is nooit echt onderzocht of jongleren goed is voor Alzheimerpatienten, het wachten is wellicht op een nieuw onderzoek met echte Alzheimerpatienten in plaats van scans met jonge gezonde personen. Wat dat betreft kunnen we wellicht Alzheimer Nederland gelijk geven. Hersenen zijn hersenen, of het nu hersenen van Alzheimerpatienten zijn of van gezonde mensen. Volgens Jan Scholtz van de Universiteit van Oxford was de conclusie in 2009 dat je door jongleren de ziekte Alzheimer kunt vertragen, hoewel hij nooit scans heeft genomen met jonglerende alzheimerpatienten. Overigens weet men nog steeds niet veel over de hersenen en de werking, de oorzaak van alzheimer en hoe je de ziekte kunt vertragen. En wat dan nog, trekken wij ons daar iets van aan? Beweeg je op een hele plezierige speelse manier, zoals bij Alzheimer in Beweging, dan ben je wel degelijk bezig met het stimuleren van de hersenen en met eventueel het vertragen van de ziekte Alzheimer.
Veel meer dan jongleren
Alzheimer in Beweging weet al sinds 2010 hoe moeilijk het is voor mensen met Alzheimer om te leren jongleren. Daarom is de methode AIB in de loop van de laatste 12 jaar uitgebreid met allerlei andere oefeningen om deze doelgroep veel succeservaringen te laten beleven tijdens allerlei soorten van beweging. Met een breed pakket van oefeningen, gehaald uit o.a. de officiele opleiding voor circusdocenten in Nederland, daarnaast RGM Ronnie Gardeners ritmetrainingen, de 26 oefeningen van ®Braingym én Cognitieve Fitness, de unieke trainingsmethode, ontwikkeld als onderdeel van de behandelmethode door neuropsychologen, afgestemd op het verbeteren van cognitieve en motorische vaardigheden. Dit laatste is dus ook wetenschappelijk bewezen en erkend door het Trimbos Instituut.
Beweeglezingen
De vraag is dus, kun je door jongleren, door speels bewegen, door met plezier allerlei oefeningen doen je hersenen stimuleren en werkt dit ook goed voor mensen met dementie? Het laatste woord is er nog niet over gezegd. Blijft over het plezier van bewegen en het verleiden tot bewegen bij deze doelgroep. Vooral het plezier in bewegen staat hierbij voorop. Dat was ook te merken tijdens een beweeglezing bij het Alzheimercafe in Lelystad. De organisatie en de deelnemers waren laaiend enthousiast bij de beweeglezing van Alzheimer in Beweging. Wat dat betreft hopen we dus zonder hulp van Alzheimer Nederland nog vaak uitgenodigd te worden bij Alzheimercafees in Nederland.
