Angst voor breken heup zorgt voor minder bewegen
Het is wellicht een van de grootste angsten van ouderen, de angst voor vallen en de verstrekkende gevolgen. Een op de drie ouderen boven de 65 valt minstens eens per jaar. Tien procent van deze mensen lopen schade op, aan het hoofd, of door het breken van de heup.
Na een valpartij overheerst angst en onzekerheid. Want breek je je heup, dan kan het wel eens volledig afgelopen zijn met je. Wil men dan nog opereren of “is het de moeite niet” en zit er niets anders op om de rest van je leven in een verpleegtehuis door te brengen? En hoeveel mensen raken gedesoriënteerd na zo’n breuk?
18.000 gevallen per jaar
In Nederland wordt de diagnose heupfractuur ongeveer 18.000 keer per jaar gesteld. De meerderheid (90%) betreft mensen ouder dan 55 jaar. Eén op de drie mensen overlijdt in het jaar na de hersteloperatie. Heupfracturen vormen een aanzienlijk gezondheidsprobleem. Ongeveer 25% van deze patiënten heeft een jaar na hun val langdurige zorg nodig. Uit voorzorg dat men allerlei narigheid krijgt bij het breken van een heup gaan mensen minder bewegen.
Ouderendiscriminatie
De angst voor een valpartij met heupbreuk is nog groter geworden sinds de commotie naar aanleiding van een opmerking van Corinne Ellemeet van GroenLinks of 70 plussers nog wel een nieuwe heup, hartklep of kankerbehandeling moeten hebben. Op social media ging het daarna flink los. Praten we hierbij over ouderendiscriminatie? De ANBO-PCOB denkt van wel en heeft er een onderzoek naar gedaan: Bijna een op de drie 65-plussers heeft de afgelopen vijf jaar discriminatie ervaren vanwege zijn of haar leeftijd. Dat blijkt uit onderzoek van ANBO-PCOB.
Einde verhaal?
De discussie is levendig, moeten 80 plussers nog wel geholpen worden als ze een heup breken of is het dan einde verhaal? Vaak raken deze patiënten gedesoriënteerd, raken volledig de weg kwijt. Daarop is ook een deel van de beoordelingen gebaseerd. Is de patiënt nog 100% aanspreekbaar en helder? Dan is een operatie vaak nog de moeite waard Helaas, de angst voor een breuk zorgt ervoor dat mensen ervoor kiezen minder te bewegen. Door minder te bewegen gaan de hersenfuncties sneller achteruit. De verpleegtehuizen liggen momenteel vol met mensen die na heupoperatie niet meer geholpen worden of die zwaar in de war zijn.
Voorkomen van valpartijen, ga bewegen
Veel ouderen bewegen te weinig. Voor een deel komt dat omdat ouderen van rond de 80 a 90 in hun jeugd nooit iets aan sport of gym hebben gedaan. Het zit niet in hun systeem. Dus dan is het niet vreemd dat ze op latere leeftijd niet meer denken aan sporten. En dat is jammer, want na je 65ste neemt je spiermassa behoorlijk af en hoe ouder je wordt, hoe sneller dat gaat. Op je 80ste heb je nog maar de helft van je spierkracht die je op je 30ste had. Geen wonder dat die valpartijen op die leeftijd gewoon vaker voorkomen. Bedenk: je bent nooit te oud om te gaan bewegen en sporten. Gelukkig kun je tegenwoordig in iedere gemeente in Nederland bij welzijnsinstanties gymmen met je leeftijdgenoten, stoelgym of gedeeltelijk stoelgym. Dat kan al een deel van de onzekerheid wegnemen.
Heupairbag
Een heupairbag kan een oplossing zijn. Die breekt bij de val de harde klap met de grond. Een heupairbag geeft meer zekerheid bij bewegen en kan levensverlengend zijn. Natuurlijk is het een heel bedrag om zo’n heupairbag aan te schaffen. Maar die kosten wegen vooral niet op tegen de kosten die worden gemaakt als de heup breekt en mensen daardoor afhankelijk worden van zorg in verpleegtehuizen enz. Wellicht zou het Ministerie van VWS kunnen overwegen om iedere oudere die bang is om te vallen zwaar te subsidiëren bij aanschaf van een heupairback. Voorkomen is beter dan genezen en het wordt een enorme besparing op de zorg als je bovenstaande cijfers bekijkt.